A pochwalę się
W ramach nabycia nowych uprawnień i założenia w tym mies. rodzinnej firmy SEKUR chciałem się z Wami podzielić moim artykułem dot. podstawowych obowiązków pracodawcy w zakresie bhp - niektórzy z Was zatrudniają pracowników, może akurat się Wam przyda
Jednoosobowa działalność
W przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych, czyli w przedsiębiorstwach, w których nie ma zatrudnianych pracowników właściciel nie podlega obowiązkom związanym z wymogami przechodzenia szkoleń BHP czy oceniania ryzyka zawodowego.
Mała firma
Sytuacja się zmienia, gdy w firmie zostaje zatrudniony pracownik, z którym jest nawiązany stosunek pracy w postaci umowy o pracę. Wówczas na właściciela firmy nakładane są pewne obowiązki, ponieważ staje się on pracodawcą. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy1) (Dz.U. rok 1998 nr 21 poz. 94)
Pracodawca rozpoczynający działalność, jest zobligowany do zawiadomienia na piśmie
- właściwego okręgowego inspektora pracy
- właściwego państwowego inspektora sanitarnego
o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności. Termin takiego zawiadomienia to 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.
Zadania BHP mogą być realizowane:
- przez samego właściciela firmy
- mogą być zlecone specjaliście spoza firmy
- lub dodane jako zakres dodatkowych obowiązków jednemu z pracowników.
Zgodnie z przepisami, pracodawca może samodzielnie prowadzić zadania i dokumentację BHP pod warunkiem, że:
- posiada ukończone odpowiednie szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy
- zatrudnia do 10 pracowników
- zatrudnia do 20 pracowników, przy czym firma jest zakwalifikowana do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
W przeciwnym wypadku, doradztwo w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy powinno zostać powierzone osobom wyspecjalizowanym w tym zakresie.
Podstawowe obowiązki pracodawców w zakresie bhp:
- przeprowadzanie szkoleń w zakresie bhp
- organizowanie stanowiska pracy w taki sposób, aby było na nich zapewnione bezpieczeństwo realizowanych zadań przez pracownika
- zapewnienie przestrzegania przepisów oraz zasad bezpiecznej i higienicznej pracy obowiązujących w przedsiębiorstwie a w razie wystąpienia uchybień od zasad – ma obowiązek wydawać polecenia ich usunięcia i kontrolę wykonania poleceń.
- eliminowanie wszelkich zagrożeń oraz zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym
- zapewnienie pracownikom w razie potrzeby środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego
- ocenianie i dokumentowanie oceny ryzyka zawodowego (niezależnie od stanowiska pracy)
W zakresie pierwszej pomocy przed-medycznej i ochrony przeciwpożarowej
- wyznaczenie i przeszkolenie pracownika, do udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej
- wyznaczanie i przeszkolenie pracownika do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
Takimi osobami może być oczywiście pracodawca, jeśli posiada wiedzę oraz umiejętności
w tych zakresach. Potwierdzeniem posiadania wiedzy jest certyfikat lub zaświadczenie
o ukończeniu szkolenia z pierwszej pomocy, a w przypadku pracowników odpowiedzialnych za ochronę przeciwpożarową – szkolenia w tym zakresie.
- wyposażenie w apteczkę pierwszej pomocy
- umieszczenie instrukcji udzielenia pierwszej pomocy
Szkolenia BHP
Podstawa prawna - zgodnie z art. 2373 § 1 Kodeksu pracy, nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ponadto, szczegółowe zasady przeprowadzania szkoleń z tego zakresu określone zostały w przepisach rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Rodzaje szkoleń bhp i okresy ważności
- Szkolenie wstępne, które jest organizowane przy zatrudnieniu nowego pracownika. Szkolenie to składa się z przedstawienia ogólnych zasad BHP oraz z instruktażu stanowiskowego, który jest dokonywany przez przełożonego lub pracodawcę.
- Szkolenia okresowego.
Szkolenie okresowe odbywają:
- osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności
- kierownicy, mistrzowie i brygadziści;
- pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych;
- pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;
- pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby;
- pracownicy administracyjno-biurowi i inni niewymienieni w pkt 1-4, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 15. 1. Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej niż raz w roku.
2. Szkolenie okresowe osób wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 1 i 3-5 powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat. Pracownicy biurowi co 6 lat.
Nieprawidłowości kontrolowane przez PIP :
1. Brak szkolenia wstępnego (instruktażu ogólnego i stanowiskowego),
2. Brak dokumentacji szkoleniowej lub nieprawidłowości w jej prowadzeniu,
3. Nieterminowe wykonanie szkoleń okresowych,
4. Brak dokumentacji oceny ryzyka zawodowego,
5. Brak dokumentacji postępowań powypadkowych,
Inspekcja PIP może nałożyć grzywnę w postaci mandatu karnego w wysokości do 2 tys zł.
Wypadek przy pracy
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Działania podejmowane w przypadku zaistnienia wypadku przy pracy:
- powołanie zespołu powypadkowego ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku
- spisanie protokół powypadkowego
- polecenia powypadkowe
karta statystyczna wypadku, rejestr wypadków
UWAGA: osoba zatrudniana za zasadach umowy-zlecenia również powinna być przeszkolona w zakresie bhp, jednak wg większości interpretacji robi to we własnym zakresie. Udzielenie istruktażu stanowiskowego leży oczywiście po stronie pracodawcy.
Pozdrawiam
Mariusz Bojarczuk
SEKUR
szkolenia BHP Strzegom
szkolenia BHP Jawor