Kalibracja aerometru - ważna rzecz :) !

[Green Fox]

Witam, miałem zamiar napisać posta z pytaniem dotyczącym problemów z całkowitym odfermentowaniem piwa, ale jak się okazało cały kłopot miał zupełnie inne podłoże. Po tym, jak rozbił mi się chyba najpopularniejszy na początek piwowarskich przygód aerometr znanej polskiej firmy (jest korzystny cenowo, niestety wykonany z naprawdę cienkiego szkła i nietrudno o uszkodzenie), zakupiłem coś bardziej solidnego, przeznaczonego do winiarstwa, z instrukcją tylko w języku szwedzkim (!). Zakładałem, że za te pieniądze (kilkukrotność ceny poprzednio wymienionego przyrządu), aerometr będzie sprawny. Okazało się, że jest sprawny, jednak po dokładnych testach kalibracji (dla różnych stężeń cukru w dokładnie określonej temperaturze), okazało się również, że zawyża on pomiary BLG o ponad jeden stopień. Stąd też rodziły się problemy natury - "już drugi tydzień fermentacji, a ciągle nie zeszło poniżej 4,5 BLG, miało być ostatecznie 3 BLG, a tu nic, butelkować, czy nie bo jeszcze się przydarzą granaty i żona już w życiu nie będzie o piwie chciała słyszeć". Ostatecznie sprawa zakończyła się na dwóch warkach piw nieco słabszych ekstraktowo, ale na szczęście mimo wszystko bardzo dobrych. Stąd też wynika porada ode mnie dla bardzo początkujących, która niestety nie pojawia się aż tak często w poradnikach dotyczących stawiania pierwszych piwowarskich kroków - zawsze skalibrujcie swój aerometr, żeby mieć pewność otrzymanych pomiarów dotyczących zawartości ekstraktu ! To bardzo ważna sprawa,pozwoli uniknąć takich rozterek, jakie miałem podczas warzenia pierwszych warek. Najlepiej kalibrację przeprowadzić przygotowując sobie trzy-cztery roztwory cukru o znanym stężeniu (zakładając, że 1 stopień BLG to ok. 10g cukru w litrze wody) i sprawdzając pomiary aerometrem. Może jest to podstawowy temat, który w ogóle niepotrzebnie opisuję, ale jak już pisałem - jest dość istotny, szczególnie, że pewnie się znajdą osoby, które podobnie jak ja założą, że nowy przrząd pomiarowy jest dobrze skalibrowany. Mam nadzieję, że komuś się ta informacja przyda

[Gawon]

myślę że sprawdzenie czy na wodzie w 20C pokazuje 0 wystarczy ,zapewne im więcej cukru tym większa rozbieżność ,ale jak to ktoś "browar to nie apteka"

jak chcesz tak dokładnie to kup refraktometr

[bart3q]

1 stopnień blg to 10g cukru na kg roztworu, a nie na litr wody.

Więc gdybyś robił roztwór np. 5 blg to najlepiej wsypać 50g cukru i dolać wody do 1kg (czyli 950 ml/950g).

 

Można zrobić kalibracyjnie kilka roztworów, i na tej podstawie sprawdzić aerometr. Bardzo często przesuwa się w nich karteczka w środku, nawet od lekkich puknięć (np. wsadzania do probówki). Też już kilka razy mocno się zdziwiłem o ile potrafi przekłamywać. Najprościej zawsze sprawdzić na czystej wodzie o temp 20 stopni (dla większość cukromierzy) czy wskazuje 0 stopni blg.

Edytowane 2 Lutego 2014 przez bart3q

[MateuszO.]

ktoś juz kiedyś na forum pisał ze ma trzy areometry i każdy pokazuje inną wartość dlatego warto wiedzieć ile nasza wersja tego aparatu przekłamuje

[bart3q]

Ja swoim lekko pukałem o stół, tak żeby przesunąć tą karteczkę w środku.

[chemikmarcin]

Kalibracja aerometru w domu i oszacowanie niepewności jego wskazań z zastosowaniem kilku własnoręcznie wykonanych roztworów nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać. To prawda, co pisał bart3q:

1 stopnień blg to 10g cukru na kg roztworu, a nie na litr wody.

 

Więc gdybyś robił roztwór np. 5 blg to najlepiej wsypać 50g cukru i dolać wody do 1kg (czyli 950 ml/950g).

 

z tym, że przygotowując taki roztwór musimy znać niepewność wskazań naszej wagi w zależności od odważanych mas. Zwykle używamy wag kuchennych (lepszych / gorszych) i odważając na tej samej masy rzędu kilku gram i kilku kilogramów nie możemy mieć pewności co do poprawności ich wskazań, szczególnie jeśli chodzi o małe masy. Kolejną sprawą jest pomiar temperatury i poprawność wskazań naszego termometru. Odczytów z aerometru dokonujemy w ściśle określonych temperaturach, więc i co do tego musimy mieć pewność. Można byłoby pokusić się o przygotowanie serii np. 10 roztworów o danym (takim samym) stężeniu cukru i do obliczeń wykorzystać statystykę. Ideałem byłoby przeprowadzenie badań współbieżności wskazań naszej wagi i termometru względem przyrządów wzorcowanych, ale wg mnie przy aerometrach za kilka złotych mija się to z celem. Dlatego też popieram to, co napisał Gawon:

sprawdzenie czy na wodzie w 20C pokazuje 0 wystarczy

[Usiu]

ktoś juz kiedyś na forum pisał ze ma trzy areometry i każdy pokazuje inną wartość dlatego warto wiedzieć ile nasza wersja tego aparatu przekłamuje

 

Ja, skończyło się na kupieniu refraktometru z Chin.

[Green Fox]

Ahhh, teraz dopiero zobaczyłem temat o tanich refraktometrach, poczułem się głupio no nic kiedyś, jak będzie drobna nadwyżka w budżecie, trzeba sobie będzie taki sprawić, a nie bawić się w niepewności spławikowo-pomiarowe ...