Kamil

No ok, dzięki . A jeszcze takie pytanie trochę poza tematem: ile mniej więcej czekacie na dostarczenie przesyłki z BA?

Najpierw mam zacierać w temperaturze 62 st. C, następnie w 72 st. C, a następnie wykonać próbę jodową. Gdyby wynik próby był pozytywny to należy zacierać dalej. Pytanie: w jakiej temperaturze? 62 czy 72 st. C?

Na razie kupię ten z Alla France, bo przy pierwszej warce i tak jest sporo wydatków (fermentator itp.), a jak się zdecyduję na drugą warkę to wtedy zainwestują w taki konkretny elektroniczny termometr.

Na BA jest jeszcze taki: =%2F163929%2F164395%2F165992%2F183123&sortuj=kod"]http://www.browamator.pl/szczegoly.php?Termometr_w_obudowie__-10_do_120C&przedm=1333705&grupa_p=6&pwd[6]=%2F163929%2F164395%2F165992%2F183123&sortuj=kod . A elektroniczny mają dość drogi niestety.. Aż tak źle z tymi termometrami z Alla France?

Jeszcze takie pytanko: czy taki termometr wystarczy czy konieczny jest elektroniczny? http://www.browamator.pl/szczegoly.php?Termometr_uniwersalny_-20_do_110C&przedm=7596199&grupa_p=6&pwd[6]=%2F163929%2F164395%2F165992%2F183123&sortuj=kod

Czytałem też o tym sposobie zacierania. A więc tak zrobię. Najpierw zacierać w 62, później 72 czy odwrotnie? Czyli do próby jodowej nie trzeba wychładzać próbki brzeczki? Na razie kapslownicy nie chcę. Zobaczymy jak wyjdzie ta pierwsza warka. Butelek z zamknięciem patentowym mam około 30 x 0,5 l oraz 3 x 1,5 l .

No to w takim razie dzięki waszej pomocy wiele się dowiedziałem. I postanowiłem zrobić sobie taki już bardziej szczegółowy tok postępowania podczas wyrobu pierwszej warki. Wypisałem wszystko w punktach, to co będę po kolei robić. Proszę o sprawdzenie czy wszystko jest tak jak powinno być. I. Wymagany sprzęt. 1. Fermentator plastikowy 30 l z kranikiem. 2. Balon szklany do fermentacji wina 25 l lub 40 l. 3. Waga z dokładnością pomiaru 1 g. 4. Aerometr wyskalowany w stopniach ballinga, dokładność odczytu 0,5 st. Ballinga. 5. Wężyk dopuszczony do kontaktu z żywnością. 6. Termometr o zakresie temperatur od 0 do 140 st. C. 7. Śrutownik – nie jest konieczny, kiedy zamówimy słód śrutowany. 8. Garnek o pojemności minimum 30 l z pokrywką. 9. Butelki z zamknięciem patentowym. 10. Mieszadło. 11. Filtrator z oplotu. 12. Jodowy wskaźnik skrobi. II. Wymagane surowce. 1. Słód pilzeński 5 kg. 2. Drożdże dolnej fermentacji, asekuracyjnie 2 paczki. 3. Niemiecki chmiel goryczkowy. 4. Lubelski chmiel aromatyczny. 5. Glukoza krystaliczna. 6. Woda. III. Tok postępowania. 1. Spryskanie słodu atomizerem, ześrutowanie słodu na wielkość mniej więcej kaszy. Część słodu można ześrutować drobniej. Czynność tą można pominąć zamawiając słód ześrutowany. 2. Do 30 l garnka wlać 15 l wody, podgrzać do temperatury 70 st. C. 3. Wsypanie do wody o temperaturze 64 st. C, 5 kg ześrutowanego słodu pilzeńskiego – rozpoczęcie zacierania. 4. Podgrzanie brzeczki do 70 st C. Wyłączenie palnika. 5. Gdy temperatura brzeczki spadnie do 62-64 st. C, ponownie podgrzać do 70 st. C. Proces ten utrzymywać przez 60 minut. 6. Ostatnie podgrzanie dokonać do temperatury 78 st. C. 7. Dokonanie próby jodowej. 8. Przelanie brzeczki do fermentatora z przymocowanym wewnątrz filtratorem z oplotu. 9. Odczekać 10-20 minut, aby ułożyło się złoże/warstwa filtracyjna. W tym czasie umyć garnek, który był wykorzystywany podczas zacierania – do tego garnka będzie przelana przefiltrowana ciecz. 10. Podstawienie garnka pod kranik. 11. Otwarcie kranika, pierwsze 2-3 litry zlewamy do mniejszego garnka i zwracamy ostrożnie (tak aby nie zmącić warstwy filtrującej) do fermentatora. 12. Gdy znaczna część brzeczki zostanie przefiltrowana, lecz zanim zostanie odsłonięte złoże filtracyjne, ostrożnie dolewamy kilka litrów wcześniej podgrzanej do temperatury 78 st. C wody. Ilość użytej wody do wysładzania powinna wynosić ok. 13-14 l. 13. Garnek z przefiltrowaną cieczą umieszczamy z powrotem na palniku. 14. Pobieramy próbkę do pomiaru blg. 15. Doprowadzamy brzeczkę do wrzenia w całej objętości. Gotujemy 10 min bez dodawania chmielu. 16. Po 10 minutach wrzenia wsypujemy 20 g niemieckiego chmielu goryczkowego. 17. Po 45 minutach od wrzucenia niemieckiego chmielu goryczkowego dodajemy 20 g lubelskiego chmielu aromatycznego. 18. Gotujemy jeszcze przez 15 minut. 19. Całość wlewamy do fermentatora z filtratorem z oplotu – filtrujemy brzeczkę po chmieleniu. 20. Przefiltrowana ciecz trafia do garnka. 21. Dokonujemy pomiaru blg. 22. Blg początkowe zaplanowano na 12 st. Blg. Jeżeli blg będzie za niskie ponownie gotujemy aby odparować część wody. Jeżeli za wysokie to nieco rozcieńczamy. 23. Dokonujemy ostatecznego pomiaru brzeczki nastawnej. 24. Wlewamy brzeczkę do fermentatora. 25. Chłodzimy brzeczkę w wannie lub na balkonie – w zależności od temperatury na zewnątrz. 26. Chłodzimy aż do uzyskania temperatury pracy drożdży – ok. 10-12 st. C. 27. Po osiągnięciu tej temperatury przenosimy fermentator do miejsca gdzie będzie stał podczas fermentacji. 28. Mieszamy brzeczkę w celu napowietrzenia. 29. Dodajemy do brzeczki wcześniej przygotowane drożdże. 30. Po tygodniu fermentacji burzliwej za pomocą kranika zlewamy młode piwo znad osadu do szklanego balonu 25 l lub 40 l. 31. Dokonujemy pomiaru blg. 32. Przeprowadzamy fermentację cichą w balonie szklanym. 33. Po tygodniu zlewamy ciecz znad osadu za pomocą wężyka do wymytego i odkażonego fermentatora. 34. Dokonujemy pomiaru blg. 35. Rozpuszczamy 132 g glukozy (przyjmując, że piwa jest 20 l) w 0,5 l wody. 36. Wlanie do fermentatora roztworu wody i glukozy. 37. Dokładne wymieszanie glukozy z młodym piwem. 38. Rozlew piwa z fermentatora za pomocą kranika do wcześniej wymytych butelek. 39. Zamknięcie butelek zamknięciem patentowym. 40. Odstawienie butelek w pomieszczenie o temperaturze pracy drożdży – 10-12 st. C, tam gdzie znajdował się fermentator podczas fermentacji. 41. Dojrzewanie piwa przez 2-4 tygodnie. 42. Piwo gotowe do spożycia. Mam pytanie do punktów: 7. Czy podczas próby jodowej ma jakieś znaczenie temperatura brzeczki użyta do próby? 14. Czy do pomiaru blg brzeczkę należy koniecznie ostudzić do 20 st. C., czy można zmierzyć jej temperaturę, dokonać pomiaru blg pozornego a następnie z jakiejś tabeli odczytać poprawkę ze względu na temperaturę? 22. Co do tego punktu to jestem najmniej pewny czy to co napisałem jest zgodne ze sztuką piwowarską. Proszę o wszelkie sugestie, no i przede wszystkim o sprawdzenie czy w tym toku nie ma jakichś większych błędów.

Czy często się zdarza, że drożdże nie "ruszą"? Czy powinienem zakupić asekuracyjnie 2 paczki, czy raczej jest małe prawdopodobieństwo, że drożdże będą zepsute?

Teraz nasunęło mi się jeszcze kilka pytań: 1) filtrator będę stosował z oplotu (wygodna opcja), wydaje mi się, że im oplot będzie dłuższy, tym filtracja przebiegnie szybciej. Jakiego długiego oplotu użyć? 2) fermentację główną bedę przeprowadzał w fermentatorze z kranikiem. Czy zdarzyło wam się aby kranik ten przeciekał podczas fermentacji? 3) czy przy robieniu piwa jest tak jak w przypadku wina, że po zakończonej fermentacji osad opada na dno i należy ciesz ściągnąć znad osadu? Czy w takiej sytuacji lepiej jest użyć kranika fermentatorze, który jest na takiej wysokości, że będzie zlewał ciecz znad osadu, czy lepiej po burzliwej przelać do balonu szklanego i zlać znad osadu za pomocą wężyka?

No z pewnością przydałyby się dwa fermentatory, ale to pierwsza warka, jak mnie to wciągnie, wtedy pomyślę nad dodatkowymi akcesoriami. Myślę, że z jednym też dam sobie radę. Zamierzam to zrobić tak: Po zakończonej fermentacji, piwo kranikiem zleję do balonu do fermentacji wina (25 l lub 40 l), wymyję fermentator, piwo z powrotem wleję do fermentatora, i znów za pomocą kranika już do butelek. Czy dobrze myślę?

Jeśli nie ma sprzeciwu, to uznaję, że wymieniony przezemnie kilka postów wyżej zestaw wystarczy do zrobienia pierwszej warki. Pozostaje tylko pytanie, czy podczas pierwszej warki konieczne jest dokonywanie pomiarów pH i zakup np. słodu zakwaszającego, czy będzie to jak na razie zbędne i bez tego cały proces też przebiegnie bez problemu?

Wydaje mi się, że mam dwie opcje: 1) z fermentatora za pomocą kranika, 2) za pomocą wężyka.

Taką posiadam. Pomijając już temat tej wagi, co z resztą akcesorii? Czy podany przezemnie zestaw wystarczy? Czy dorzucić coś jeszcze do koszyka w browamatorze?

No coś takiego na przykład - http://allegro.pl/waga-kieszonkowa-elektroniczna-jubilerska-0-1g-i3029721033.html - do wina mi się też przyda - tam pirosiarczynu potasu na oku nie można sypać. Nie czepiajcie się szczegółów.

Ok już rozumiem. @elroy dziękuję za konkretne i pomocne odpowiedzi. W takim razie część teoretyczną już w miarę mam opanowaną. A więc przyszedł czas na zakupy. Może zacznę od przedmiotów, które mam, które mogą się przydać: - balony używane do fermentacji wina i miodów pitnych o pojemności od 5 l do 40 l , - cukromierz - aerometr - wyskalowany w stopniach ballinga od -5 do 35, dokładność odczytu 0,5 BLG, - wężyk dopuszczony do kontaktu z żywnością - do zlewania wina/miodu pitnego znad osadu, - butelki z zamknięciem patentowym po piwie Grolsch, - termometr - odczyt od -20 do +120°C, - pirosiarczyn potasu, - chmiel lubuski (granulat) 25g, zawartość alfa-kwasów 3,3% - kiedyś chyba do jakiegoś miodu używałem i został, - garnek o pojemności większej niż 20 litrów - jeszcze dokładnie nie sprawdzałem, ale z tego co wiem, to w piwnicy takie mam, - śrutownik - też gdzieś powinien być, ale ewentualnie zamówię słód śrutowany. A teraz to co zamierzam zakupić: - fermentator plastikowy 30 l - =%2F163929%2F164395%2F165992&sortuj=kod"]http://www.browamator.pl/szczegoly.php?Fermentor_BA__kranik__rurka_fermentacyjna__skala_---_poj_30_litrow&przedm=2810902&grupa_p=6&pwd[6]=%2F163929%2F164395%2F165992&sortuj=kod - niby mam balony do fermentacji wina, ale taki fermentator będzie z pewnością wygodniejszy, - słód pilzeński - =%2F163929%2F164395%2F183079&sortuj=kod"]http://www.browamator.pl/szczegoly.php?Slod_pilznenski_Premium_2-5_EBC_Weyermann_R_-_5_kg&przedm=1567906&grupa_p=6&pwd[6]=%2F163929%2F164395%2F183079&sortuj=kod , - drożdże dolnej fermentacji - =%2F163929%2F164395%2F1594572&sortuj=kod"]http://www.browamator.pl/szczegoly.php?Drozdze_Saflager_W-3470_saszetka_115g&przedm=7028304&grupa_p=6&pwd[6]=%2F163929%2F164395%2F1594572&sortuj=kod , - niemiecki chmiel goryczkowy - =%2F163929%2F164395%2F7153010&sortuj=kod"]http://www.browamator.pl/szczegoly.php?Chmiel_Brewers_Gold_DE_76__A-A_---_granulat_---_30_g&przedm=1347144&grupa_p=6&pwd[6]=%2F163929%2F164395%2F7153010&sortuj=kod , - glukoza krystaliczna - http://www.browamator.pl/szczegoly.php?grupa_p=6&przedm=267346 , - jodowy wskaźnik skrobi - =%2F163929%2F164395%2F165992%2F183123&sortuj=kod"]http://www.browamator.pl/szczegoly.php?Jodowy_Wskaznik_Skrobi_20_ml&przedm=775023&grupa_p=6&pwd[6]=%2F163929%2F164395%2F165992%2F183123&sortuj=kod , - waga jubilerska. Proszę o odwołanie się do tego co zamierzam zakupić - czy są to odpowiednie pozycje. No i przede wszystkim, czy akcesoria, które tutaj wymieniłem - te które posiadam i które zamierzam kupić - wystarczą do zrobienia pierwszej warki. Czy przypadkiem czegoś jeszcze nie brakuje? Chciałbym zamówić wszystko w jednym zamówieniu - oszczędność na kosztach wysyłki.

Czyli jak dobrze rozumiem, odpowiednio przygotowany - ponakłuwany wężyk mocuję szczelnie do dolnego otworu (tam gdzie kranik) fermentatora, tak aby wężyk znajdował się w środku fermentatora, i wlewam brzeczkę do fermentatora, a przefiltrowana ciecz wypływa przez kranik na zewnątrz do innego pojemnika?

@elroy, niestety Twoje linki nie działają - nic w nich nie ma. A czy osad nie opadnie na dno grawitacyjnie po zakończeniu fermentacji - tak jak w przypadku wina/miodu pitnego? Edit: linki już mam.

Dziś jeszcze raz na spokojnie przeczytałem w wiki tematy dotyczące warki z procesem zacierania słodu. I cały ten proces wydaje mi się coraz bardziej przejrzysty. Problem jest jedynie z filtrowaniem brzeczki po zacieraniu. W wiki pisze o dwóch garnkach włożonych jeden w drugi, w którym jeden ma na dnie otwory, drugi posiada kranik itp. Rozumiem o co chodzi, natomiast nie każdy posiada dwa dopasowane do siebie garnki, z którego jeden może poświęcić i nawiercić w dnie otwory. Moje pytanie zatem brzmi: czy nie mogę brzeczki po zacieraniu przecedzić po prostu przez zwyczajne sito stosowane np. do odcedzania makaronu czy ryżu po gotowaniu. Można je ewentualnie wyłożyć gazą, czy innym materiałem posiadającym właściwości filtracyjne.

Dziękuję bardzo za naprowadzenie. Czytałem już to, ale tak za jednym razem to trudno wszystko zapamiętać. Wszystkie te informacje powinnny się ułożyć jak połączę wiedzę z praktyką .

Teraz rozumiem . Od czego zależy ilość tych cukrów niefermentowalnych? Od wydajności procesu zacierania?

A można wiedzieć dlaczego niemożliwe? Myślałem, że zawsze schodzi do 0, następnie rozlewamy do butelek i dodajemy cukru aby fermentacja wytworzyła CO2. Ja moją wiedzę odwołuję do wyrobu wina i miodu pitnego i tam nie ma nic dziwnego w tym że z 25 BLG zejdzie do 0.

No w takim wypadku tak. Ale jeżeli przy tym drugim przypadku fermentacja zatrzymała się na 5 BLG, to znaczy, że coś ją zatrzymało, że nie zeszło do 0, więc jak piwo się ma nagazować podczas refermentacji?

Jak to możliwe, że z 12 BLG uzyskam tyle samo alkoholu co z 16 BLG?

Ekstrakt taki, aby po fermentacji było ok. 5-6 % alk. Chodzi mi mniej więcej, na ile piw można liczyć.

Póki co chyba zrozumiałem to z czym miałem wątpliwości. Jeszcze raz na spokojnie wszystko poczytam i jak coś to dalej będę pytał. A teraz takie praktyczne pytanie, ile tak około brzeczki po chmieleniu wyjdzie z 5 kg słodu? Ok. 20?