Od porteru do stout'u

[Bogi]

Z okazji dnia stout'u pozwalam sobie na przybliżenie najważniejszych dat i faktów.

 

1726-szwajcarski podróżnik relacjonuje, że klasa robotnicza w Londynie pija porter

 

1736-pojawiają się pierwsze wielkie beczki w Londynie

 

1737-W "London and Country Brewer" pojawia się przepis na Stout butt beer (29 blg)

 

1740-Truman oferuje Pale Stout i Brown Stout (czyli jasne mocne i ciemne mocne)

 

1742-tamże przepis na porter (19,3 blg)

 

1750-oficjalny przepis w książce Ellis'a

 

1758-pierwszy porter uwarzony poza Londynem, w Sheffield, warzy Thomas Rawson

 

1759-Guinness zaczyna warzyć ale (o porterze jeszcze mowy nie ma)

 

1760-pierwszy porter w Szkocji, Glasgow

 

1765-Malone i Andrews-pierwsi Irlandczycy, którzy warzą porter. James Baverstock eksperymentuje z pierwszym cukromierzem

 

1770-wyżej wymieniony stara się przekonać browary, że to mądre urządzenie

 

1776-pierwszy porter uwarzony w USA, warzy Robert Hare w Filadelfii

 

1784-London Porter ma 17,3 blg (końcowe 4,6)

 

1790-płonie browar Hare'a w Filadelfii. Morris zaczyna warzyć porter, co ciekawe też w Filadelfii, nie żebym coś sugerował... Amerykańskie portery są warzone z użyciem melasy i syropu klonowego

 

1792-Beamish, w Cork warzy porter, wyprzedzając Guinness'a

 

1796, Albany, Nowy Jork, kolejny browar warzy porter

 

1797- Joseph Bramah wymyśla maszynę do mieszania młodego i starego porteru. W tym samym roku porter pojawia się w Rosji

 

1799-1801-Guinness tworzy recepturę pra-Foreign Extra Stout'u o nazwie West India Porter. Warzy też Town Porter, Country Porter i Superior Porter (Extra Stout Porter później)

 

1802-Matthew Wood opatentowuje ekstrakt słodowy służący do barwienia i aromatyzowania piwa na porter i samego porteru

 

1805-powstaje browar w Newark, New Jersey, który 35 lat później trafi w ręce Petera Ballantine'a, gdzie porter będzie warzony nieprzerwanie do roku 1939

 

1812-powstaje Poughkeepsie Porter w Nowym Jorku

 

1817-Daniel Wheeler opatentowuje czarny słód

 

1822-porter warzy się już w Petersburgu

 

1826-jak wyżej, tylko Szwecja

 

w tym czasie Guinness warzy dwa portery: Town Porter (Single Stout Porter) 15,7 blg i Extra Superior (Double Stout Porter, który później stanie się Extra Stout'em) 19,8 blg

 

1849-Guinness warzy Triple Stout (późniejsza nazwa Foreign Extra Double Stout)

 

1864-Whitbread ustala swoje portfolio:

Porter 13,1 blg

Contract Porter 14,7 blg

Keeping Porter 14,3 blg

Single Stout Porter 20,4 blg

Keeping Single Stout Porter 19,6 blg

Export Stout Porter 17,3 blg

 

1869-Stout Porter warzony przez Barclay'a otrzymuje gwarancję carską (de facto można by nazwać go wówczas pierwszym Imperial Russian Stout Porterem)

 

1895-Maclay warzy pierwszy Oatmeal Stout

 

1905- Privatbrauerei Höpfner, Karlsruhe warzy Deutsch Porter, pojawia się też porter kanadyjski 14,3

 

1907-Mackeson warzy pierwszy Milk Stout

 

1914-1918-dramatyczny spadek ekstraktów, Whitbread z 12,9-9 blg, Guinness 14,3-9 blg

 

Świadomie pominąłem warzenie porteru w Polsce, bo to osobny rozdział, niemniej jednak, porter był sprzedawany i we Lwowie i w Krakowie i w Warszawie, i w tych miejscach i nie tylko warzony.

Edytowane 6 Listopada 2014 przez Bogi

[Patrickll]

Super temat!

1737-W "London and Country Brewer" pojawia się przepis na Stout butt beer (29 blg)

Masz ten przepis?

[Bogi]

Mam Podaję w oryginale, żeby nie było przekłamań, literka "f" czytana jest jako "s". Jakby coś było niejasne, wyjaśnię, niemniej jednak jest to napisane dość sprawnie w miarę zrozumiałym angielskim (gorsze książki trzeba było odcyfrowywać). Najpierw jest część krótsza, potem dłuższa, jakoś tak dziwnie się wkleiło. Zwracam uwagę, że wtedy tak warzono, bo nie było ani termometrów, ani cukromierzy, więc pewne kwestie, jak się czyta, mogą wydawać się dziwne, ale nie zapominajmy który to jest rok.

Edytowane 7 Listopada 2014 przez Bogi

[Jacenty]

Jakby coś było niejasne, wyjaśnię, niemniej jednak jest to napisane dość sprawnie w miarę zrozumiałym angielskim

Więc czekam na wyjaśnienia, dlaczego zakładasz, że angielski jest zrozumiały? Dla mnie np ani trochę, a też chętnie poznałbym recepturę.

[Bogi]

Zrozumiały w sensie, że nie pisany dziwnym językiem, czy czcionką. Przepis wygląda następująco:

 

jest to najsilniejsze piwo beczkowe warzone tylko z brązowego słodu, sprzedawany 40 szylingów za baryłkę, sześć funtów za beczkę.

 

Na pierwsze gotowanie idą 2 buszle słodu mocno łuskowego, należy nalać tak aby przykryć całość i wrzenie musi nastąpić również natychmiast, woda ma być bliska zagotowania się, ale nie mogą pojawić się pęcherzyki, wówczas temperatura też nie może być za wysoka. Słód powinien napuchnąć i wznieść się, wtedy trzeba palcem albo łokciem sprawdzić czy trunek jest przejrzysty, wówczas dołożyć węgla, zakryć gotujący się słód i gdy woda ze słodem będzie miała temperaturę wyższą niż temperatura człowieka, można przepompować przez fałszywe dno, cały czas mieszając (na to trzeba kilku mężczyzn i około pół godziny).

Ten pierwszy zacier jest wręcz sztywny.

Słód można nalać ponownie, tym raziem z wodą prawie gotową do wrzenia, należy teraz dorzucić parę buszli słodu znów i odstawić na godzinę. W tym zaś gotować przez półtorej godziny dobrą ilość chmielu (późniejsze przepisy mówią o sześciu funtach chmielu). Następne nalanie potrzebuje wody chłodniejszej, następne wody o temperaturze ciała, potem wody całkiem zimnej. Z ostatniego nalania powstaje small beer.

 

Oczywiście, teraz ktoś mógłby to technicznie uładzić, opracować przepis dla piwowarów domowych, wersję z ekstraktami, itd.

Edytowane 7 Listopada 2014 przez Bogi

[Szuwar71]

Ja jednak zadam pytanie na temat rodzimych porterów. U nas mimo kryzysu od XVII w. nie nastąpił "dramatyczny spadek ekstraktów" i do dziś porter, adoptowany przecież z UK, ma moc. Pytanie brzmi: czy wiadomo na jakich drożdżach głównie (górnej czy dolnej fermentacji) były warzone stare (przed II wojenne) portery w kraju?

Edytowane 13 Listopada 2014 przez Szuwar71

[Bogi]

Znalazłem coś, co Cię może zainteresuje. W Żywcu w 1881 roku ruszyła produkcja porteru porównywanego do dobrego piwa angielskiego. Wg Encyklopedii Rolnictwa z 1899 roku: porter angielski wówczas miał 21.2 blg i 6.18%, porter niemiecki miał 15.36 blg i 4.5%, a porter żywiecki miał 20.48 blg i 8.65% i wszystkie występują w tabeli jako piwo jednego rodzaju, tylko warzone w innym miejscu. Od roku 1913 warzono w Żywcu piwo o nazwie Ale. W czasie okupacji niemieckiej warzono Lagerbier, Malzbier i Beskidengold (czyli już zaszła zmiana na dolniaki), dlatego podejrzewam, że porter stał się bałtyckim w okolicach lat 30tych, i de facto, taka data powinna widnieć na etykiecie obecnego Żywca.

[Bogi]

W książce dotyczącej restauracji Drugiej Rzeczypospolitej znalazłem taką informację: Ferdynand Hoesick w piśmie "Nowa Reforma" z 1917 roku tak pisze o restauracji Karpowicza w Zakopanem: "(...) gdy na wszystkich stolikach widać pękate butelki z żywieckim porterem-czyli tu można dostać jeszcze oryginalnego angielskiego porteru, że jest nawet kawior, prawdziwy astrachański!!!."

[Robin]

 

Jakby coś było niejasne, wyjaśnię, niemniej jednak jest to napisane dość sprawnie w miarę zrozumiałym angielskim

Więc czekam na wyjaśnienia, dlaczego zakładasz, że angielski jest zrozumiały? Dla mnie np ani trochę, a też chętnie poznałbym recepturę.

 

A nie jest tak, że współczesny wykształcony człowiek powinien znać angielski?

[yoshko]

Ja znać znam ale przez 10 lat uczyłem się rosyjskiego i angielski pisany dla mnie jest jak francuski czy niemiecki.

[Dr2]

 

 

A nie jest tak, że współczesny wykształcony człowiek powinien znać angielski?

A nie jest to przejaw egoizmu i ślepego zapatrzenia się w "jedyny słuszny kierunek" (myślałem, że tą epokę mam już za sobą )?

Nie wspominając o mnie, znam wiele osób (młodych też), które są wykształcone i inteligentne, a nie władają (biegle) tymże językiem.

Za to spokojnie biegle porozumiewają się w innych językach (rosyjski, chiński, francuski itd.).

[Robin]

Można też nie umieć posługiwać się komputerem, za to perfekcyjnie umieć obsługiwać automat do kawy albo odkurzacz. W końcu nie ma przymusu umiejętności obsługi komputera.

[Serpiente]

Można też nie umieć posługiwać się komputerem, za to perfekcyjnie umieć obsługiwać automat do kawy albo odkurzacz. W końcu nie ma przymusu umiejętności obsługi komputera.

Nawiązując do Twojej wcześniejszej "jakże cennej informacji", chciałem zauważyć że więcej ludzi na świecie mówi po Hiszpańsku i Chińsku niż po angielsku...więc to może tu jest kierunek????? Nie jestem pewien czy tak ma być bo Ty tak akurat uważasz...Ja jeszcze nie znam Chińskiego, ale pomiędzy kilkoma warkami się wykształcę...

[e-prezes]

Ja jednak zadam pytanie na temat rodzimych porterów. U nas mimo kryzysu od XVII w. nie nastąpił "dramatyczny spadek ekstraktów" i do dziś porter, adoptowany przecież z UK, ma moc. Pytanie brzmi: czy wiadomo na jakich drożdżach głównie (górnej czy dolnej fermentacji) były warzone stare (przed II wojenne) portery w kraju?

 

Ale zjazd blg zwykłych piw był zauważalny. U nas porter był czymś zupełnie odmiennym niż tam.

 

BTW, skupmy się na meritum, a nie na dywagacjach lingwistycznych.

[Robin]

 

Można też nie umieć posługiwać się komputerem, za to perfekcyjnie umieć obsługiwać automat do kawy albo odkurzacz. W końcu nie ma przymusu umiejętności obsługi komputera.

Nawiązując do Twojej wcześniejszej "jakże cennej informacji", chciałem zauważyć że więcej ludzi na świecie mówi po Hiszpańsku i Chińsku niż po angielsku...więc to może tu jest kierunek????? Nie jestem pewien czy tak ma być bo Ty tak akurat uważasz...Ja jeszcze nie znam Chińskiego, ale pomiędzy kilkoma warkami się wykształcę...

 

Sądzę jednak, że więcej ludzi umie się porozumieć po angielsku niż po hiszpańsku albo chińsku.