Czy można mierzyć gęstość zacieru refraktometrem, gdy gęstość początkowa była zmierzona balingomierzem?

[grandfso]

Cześć,

Podczas mojej pierwszej warki, zmierzyłem gęstość brzeczki po gotowaniu za pomocą baligomierza. Piwo sobie obecnie fermentuje 5-tą dobę. W międzyczasie, przyszedł refraktometr.

Rozumiem, ze refraktometr nie nadaje się do pomiaru gęstości w fermentującej brzeczce z powodu zawartego w niej alkoholu. Są kalkulatory online, które mogą przeliczyć / skorygować wskazania refraktometru, jeżeli znamy OG.

Czy dla tych kalulatorów ma znaczenie że OG było zmierzone balingomierzem a nie refraktometrem?

 

Po gotowaniu, brzeczka miała 17.3 blg

Wczoraj (tj. po 4 dobach fermentacji) zmierzyłem fermentuące piwo refraktometrem, wynik 11.2 brix

Po przeliczeniu jendostek, a następnie w kalkulatorze, wynika że gęstość teraz to ok. 7.5 blg - to ma tak szybko fermentować?

 

Drożdże safale us-05. Temperature fermentacji między 16.5 a 17.5 stopnia.

[Łachim]

Metoda pomiaru z uwzględnieniem korekcji nie powinna mieć znaczenia. 

 

Takie odfermentowanie po 3 dobach nie dziwi, co nie znaczy,  że to koniec pracy drożdży.

[koholet]

28 minut temu, Łachim napisał:

Metoda pomiaru z uwzględnieniem korekcji nie powinna mieć znaczenia. 

 

Teoretycznie tak, w praktyce dwa różne urządzenia pomiarowe mogą dać dwa różne wyniki. Zwłaszcza, gdy mówimy o tak prostych przyrządach. Ale jeśli nie płacimy akcyzy, to dokładny pomiar gęstości brzeczki nie jest istotny. Ważne jest, jak gęstość zmienia się w czasie. Dokładniej kiedy gęstość przestaje spadać i fermentacja jest zakończona. Nawet jeśli pojawią się różnice między refraktometrem a balingomierzem, nie ma to znaczenia.

Niektórzy bardzo doświadczeni koledzy z forum nie mierzą gęstości i nie przeszkadza im to w robieniu dobrych piw.

[Helcik]

Nie sadze zeby mialo znaczenie czy mierzysz w takim wypadku jezeli uzyjesz kalkulatora. Inna sprawa ze nie ma potrzeby mierzenia gestosci piwa w 4 dniu fermentacji. To tylko proszenie sie o utlenienie piwka lub o zakazenie. 

 

 

[grandfso]

Dzięki za odpowiedzi. To moja pierwsza warka, dlatego jestem taki ciekaw co tam się dzieje. Mierzę ponieważ chcę poczuć jak brzeczka fermentuje w takiej konfiguracji, zaobserwować jak proces przebiega (do pierwszej warki nie miałem przeźroczystego fermentora). Taka nauka - jak małe dziecko - wszystkiego musze dotknąć i spróbować W każdym razie chcę badać jak ta gęstość się zmienia, a docelowo widzieć kiedy się zakończyła.

 

Oczywiście nie otwierałem fermentora tylko ciutkę spuściłem kranikiem, uprzednio przepłukując go z zewnątrz i wewnątrz starsanem.

[Kronelius]

@grandfso Kup przeźroczysty fermentor. To bardzo pomaga w obserwacji tego co się dzieje w fermentującym piwie. Szczególnie piany.

Bardzo łatwo wtedy zauważyć kiedy fermentacja zwalnia lub kończy się.

 

Poza tym ja bardzo lubię podglądać fermentujące piwo. Polecam  

[grandfso]

51 minutes ago, Kronelius said:

@grandfso Kup przeźroczysty fermentor. To bardzo pomaga w obserwacji tego co się dzieje w fermentującym piwie. Szczególnie piany.

Bardzo łatwo wtedy zauważyć kiedy fermentacja zwalnia lub kończy się.

 

Poza tym ja bardzo lubię podglądać fermentujące piwo. Polecam  

 

Wczoraj już przyszedł przeźroczysty fermentor, a na jutro planowana kolejna warka Także od jutra obserwacje na nowym poziomie a pomiary za pomocą refraktora. Wiem już też o kilku błędach które popełniłem podczas zacierania i chmielenia, także mam nadzieję, że będzie mniej mętnie.

 

Dzięki wszystkim za podpowiedzi!

[kiwitom]

10 godzin temu, grandfso napisał:

Dzięki za odpowiedzi. To moja pierwsza warka, dlatego jestem taki ciekaw co tam się dzieje. Mierzę ponieważ chcę poczuć jak brzeczka fermentuje w takiej konfiguracji, zaobserwować jak proces przebiega (do pierwszej warki nie miałem przeźroczystego fermentora). Taka nauka - jak małe dziecko - wszystkiego musze dotknąć i spróbować W każdym razie chcę badać jak ta gęstość się zmienia, a docelowo widzieć kiedy się zakończyła.

 

Oczywiście nie otwierałem fermentora tylko ciutkę spuściłem kranikiem, uprzednio przepłukując go z zewnątrz i wewnątrz starsanem.

 

Kolego, początkowy pomiar czy to spławikiem, czy refraktometrem jest zawsze taki sam, nie trzeba nic przeliczać. Pomiary się rozjeżdżają jak w brzeczce pojawia się alkohol. TUTAJ masz chyba najlepszy kalkulator do korekty wskazań refraktometru. Wbij gęstość początkową (po prawej stronie), tą zmierzoną spławikiem, a gęstość końcową z refraktometru, współczynnik korekcji to 1,04.

Generalnie po 7-10 dniach można zlać piwo na cichą, choć ja akurat nigdy nie zlewam, zawsze proces prowadzę w jednym wiadrze do końca, no może z wyjątkiem piw typu Porter Bałtycki. Później zostaw je jeszcze na 2 tygodnie, gdyż drożdże przy braku fermentowalnych cukrów dojadają inne niechciane substancje, nazywamy to sprzątaniem drożdży po sobie. Zmierz przynajmniej dwukrotnie BRIX (i przelicz w kalkulatorze) na przestrzeni 2, 3 dni i jeżeli wynik się nie zmienia, to można butelkować. W tym podanym wyżej przeze mnie kalkulatorze masz dokładne wyliczenie materiału na refermentację, czy to cukru, czy glukozy.

Pozdrawiam

[kiwitom]

14 godzin temu, koholet napisał:

Ale jeśli nie płacimy akcyzy, to dokładny pomiar gęstości brzeczki nie jest istotny.

 

Nie zgodzę się! Jeżeli jest nieistotny to na podstawie czego obliczysz zawartość alkoholu w piwie???

[Adamiko]

14 minut temu, kiwitom napisał:

 

Nie zgodzę się! Jeżeli jest nieistotny to na podstawie czego obliczysz zawartość alkoholu w piwie???

Koledze chyba chodzilo o to że nie ma większych konsekwencji czy piwo będzie miało 4,5 czy 5 procent.

[Kronelius]

41 minut temu, kiwitom napisał:

 

Nie zgodzę się! Jeżeli jest nieistotny to na podstawie czego obliczysz zawartość alkoholu w piwie???

 

Niektórych to kompletnie nie interesuje. Lub chcą tylko znać wartości orientacyjne.

[x1d]

Obliczanie na podstawie stopnia odfermentowania i tak nie jest całkiem dokładne, akcyzową zawartość trzebaby mierzyć laboratoryjnie. Swoją drogą jest taka usługa, no ale w piwowarstwie domowym sensu większego dla niej nie widzę - chyba że ktoś chce sprawdzić czy bezalkoholowe jest takie na prawdę.

Mi akurat wystarcza wiedza czy piwo ma raczej 3-4% czy 6-7.

[grandfso]

Czyli podsumowując, jakby ktoś to kiedyś czytał:

 

1. Pomiar początkowy, OG, można wykonać zarówno refraktometram jak i balingomierzem - jeżeli oba narzędzia są poprawnie skalibrowane wyniki powinny być tożsame. Jako że przed fermentacją nie ma alkoholu w brzece, pomiaru refraktometrem nie trzeba korygować.

2. Podczas fermentacji, pomiar balingomierzem nie wymaga przeliczeń, jednak powoduje większe straty ponieważ wymaga większej próbki np. 150+ ml. Jeżeli by tak mierzyć codziennie, to wylejemy sporo piwa

3. Podczas fermentacji, można mierzyć refraktometrem, jednak należy dokonać korekcji wyniku, ze względu na alkohol zawarty w fermentującym piwie. W celu dokonania korekcji, do kalkulatora trzeba wprowadzić OG, przed fermentacją (niezależnie od narzędzia pomiarowego). Wynik z kalkulatora należy traktować jako przybliżony, jednak wystarczający aby obserwować postęp fermentacji. Jest to dobre narzędzie do ustalenia kiedy fermentacja się zakończyła.

4. Domowe narzędzia nie pozwalają na precyzyjne określenie zawartości alkoholu w piwie (np. dla celów akcyzowych).

[kiwitom]

4 x TAK, jakkolwiek to dziwnie nie zabrzmi ?

[koholet]

W dniu 28.05.2021 o 10:10, Adamiko napisał:

Koledze chyba chodzilo o to że nie ma większych konsekwencji czy piwo będzie miało 4,5 czy 5 procent.

Dokładnie. Zależność między ekstraktem a ilością alkoholu jest nieliniowa. Stosowane w kalkulatorach wzory dają wyniki ze sporym błędem. Zwłaszcza dla piw mocnych. 
W komercyjnych browarach też jest z tym problem. Jeśli na etykiecie Jasnego Pełnego jest „zawiera 5% alk. obj.” to zgodnie z prawem może tam być od 4,5 do 5,5% alkoholu. Dla piw mocnych prawo dopuszcza różnicę +-1%.